deyərmişəm...
Yalanı sevirəm. yaxşı yalan deməyin zəka işi olduğunu düşünürəm. yalan deyirəm və əminəm mənə yalan deyən çox insan olmuşdur. Bəs bu insanların yalan düşmənliyi nədir? Həqiqətən varmı, yoxsa insanların yalançı olmadıqlarını düşündürmək üçü verdikləri bir özünü qoruma reaksiyasımı "mən yalanı sevmirəm"? ikincisi daha məntiqli gəlir, öncə yalanın verdiyi faydalara baxaq:
- özünüzü olmadığınız biri kimin qələmə verərək, daha çox diqqət mərkəzində olma və ya simpatiya toplama şansınız olar.
- günahkar olduğunu hər hansı bir vəziyyətdən qurtulma şansı əldə edərsiniz.
- sevdiklərinizi qoruyarsınız.
- sevmədiklrinizi incidərsiniz.
- yalan söyləmək beyninizi işləməyə məcbur edən bir davranış olduğundan, daha aktiv bir beynə sahib olarsınız.
- istədiyiniz və sizə uyğun bəhanəni əlavə edin.
- yalanınız ortaya çıxdığı zaman necə döyüldüyünüzü unutmayacaksınız və möhtəşəm bir xatirə... oke, buranı unuda bilərik. for now...
indi isə yalanın verdiyi zərərlər:
- yalanızın ortaya çıxdıqda inanılırlığınızı itirərsiniz.
- yalanınız ortaya çıxdıqda doğru dedikləriniz belə yalan qəbul edilər.
- yalanınız ortaya çıxdıqda, bu qanun pozuntusu isə Azərbaycanın ədalət və hüquq sistemi ilə yaxından tanış olarsınız. bəxtiniz varsa, o qədər də yaxından olmamasına ümid edin.
- yalanınız ortaya çıxdıqda sevdiklərinizi incidərsiniz.
- yalanınız ortaya çıxdıqda secmədikləriniz sevindirərsiniz.
- istədiyiniz və başınıza gələni əlavə edin.
yalanınız ortaya çıxdıqda kəndlilər sizi yaba və məşəllərlə qovalar... oke, seriously? sənin etdiyin başqa bir şey o zaman...
nə etdin sən?
yuxarıdaki maddələrin başlanğıc ifadəsinə nəzər salsaq, bütün bunlar "yalanınız ortaya çıxdıqda" olacaqlar. yəni bunları edən yalan deməniz deyil, yaxşı yalan deməməyinizdir. oke, bu Disney cizgi filmlərinin öyrətdiyindən biraz fərqli... gərək yuxarı +18 ibarəsi qoyardım. Həm beləliklə daha çox oxuyucu cəlb etmiş olardım. belə alman tərzi-filan zənn edib gələn tonlarla beyni testestoron vannası qəbul edən idiotla... ahanda, getdi beyijn yenə.
mövzumuza dönəcək olsaq, hər kəs yalanı sevər və söyləyər. sadəcə bəzilərinin zəkası düzgün yalan deyə bilməyəcək qədər qıtdıt. yalan demək çətin işdir. bu səbəbdən yalan dediyimizdə beynimiz eziyyət çəkər və bədənimiz müxtəlif reaksiyalar verər. yuxarı baxmaq, gpzləri qırpmaq, əli ilə üzü gizləmə ehtiyacı hiss etmək, tərləmək, susamaq, qızarmaq, yalanı uydura bilmək üçün 2-3 saniyəlik pauza vermək- bir sözlə"mən bu an yalan deyirəm və bir zəhmət alnımın ortasından vurun məni" deyə baöıran yüzlərlə hərəkət. bu məntuzlə doğruyu spyləmək daha asan, lakin daha əyləncəli deyil.
yalanlar cəmiyyətin təməl daşlarıdır. sevgilimizə görünüşü haqqında yalan deyirik, annamızın bu dəfə ləzzətli olmayan yeməyini öyürük, liderlik xususiyyetlerindən məhrum rəfiqəmizin sədr olma arzusunu dəstəkləyirik, ya da reaktiv və kütləvi imha silahlarının öldürdüklərindən əlavə qalıqlarının radiaktiv şualar yayaraq 4-5 nəsil mutasiyaya uğramış və nadir xərçənglərlə dünyaya gələcək uşaqların "var olmadığı"nı deyirik... oo, bunu edən Amerikaydı.
tonkaku (yap: hər nəisə), yalanın olduqca faydalı və əyləncəli bir şey olduğunu qəbul etdiyimizə görə, bu mövzunu həqiqətən əyləncəli olaraq bizlərə təqdim edən bir-iki, daha dəqiq 2 erialı sizlərə təqdim edirəm: yalan dünya və beşinci boyut:
öncə mənasız ssenari və iyrənc səs tonumla həyatdan soyudacam.
nəinki yalan dediyində, son peçenyeni yəməyə çalışdıqda ağlına gələcəyik
yok, yok. zarafat hamsı. bunları izləmək istəyirsinizsə, izləyin əlbət. amam sonra "hər kəsi özüm kimi bildiyimdən həmişə aldanıram, böhüüüü" deyə zəhləmizi tökməyin. gerizekalısınız kardeşim, anlayın artıq.
tövsiyə edəcəklərim insan davranışları və mimikləri hakkında möhtəşəm məlumatlar ehtiva edən "lie to me" ( koreya olan deyil salak)
daha asanı var: "hirslisən?"deyə soruşun. bıçaq çıxardısa, hirslidi. və... qaç!
digəri də Yaponiya istehsalı olduqca əyləncəli və bəynizimiz işləmə forması haqqında daha asan anlaya biləcəyimiz praktik məlumatlar verən "mr. Brain".
basdığı düymə bombanın işə salması bu arada.
və sonda, unutmayın: yalan söyləmək zəka tələb edən məsuliyyətli bir işdir. bacarmırsızsa, bulaşmayın. dürüstlük çətin deyil, əksinə beynimiz üçün ən asan olan dürüst olmaqdır. insanlar o qədər yalana aludə olmuşlar ki, öz yalançılıqlarını ört-bas etmək üçün dürüstlüyü çətin, nadir və möhtəşəm bir şeymiş kimi qələmə verməyə çalışırlar. yalandır...
Yalan deməyin özü zəka tələb edən, çətin və qarmaşıq işdir. hər kəs bacarmaq və edə bilənə hörmət etmək gərəkdir. düzü, edə bilən birinin yalan dediyini anlaya bilməyəcəyimizə görə, əsla lazımınca qiymətləndirə bilməyəcəyik. nice, ha?
Gregory House əmimizin dediyi kimi
müəllif: ジャミーラ
