Manqa (manga)

                                Manqa(manga)

Manqanı bir növ yapon komiksi saymaq olar, lakin amerikan komikslərindən bir çox fərqi vardır. əsas fərqlər:

1.      .   Manqalar xüsusi buraxılışlar, “colorfull” adlı geniş yayılmamış növü və  əslində Koreya manqası olan “manhwa”lar sayılmazsa mütləq şəkildə ağ-qara çəkilmişlərdir.

          2.    Səhifələrinin sayı daha çoxdur. Komikslər  1 dəfəyə 30-50 səhifə olarkən, manqaların  “hissə” adlanan 30-45 səhifəlik buraxılışları xüsusi jurnallarda çap edilir və 3-6 aldı hissə sonra, “cild” adı altında çap edilir.

3        3.  Növ müxtəlifliyi. Komikslərdən fərqli olaraq, manqalar sadəcə elmi-fantastik, süper güclər və mənfi və ya müsbət qəhraman ehtiva etmir.

 Hazır manqalardaki geniş növ müxtəlifliyindən bəhs etmişkən, qısa bir açıqlama: manqalar sadəcə içindəkilərə görə yox, oxuyucu kütləsinə görə də növlərə ayrılır. Məsələn : shoujo (yap: gənc qız) manqalar əsasən 18 yaşdan aşağı yeniyetmə qızları hədəfləyir və çoxluqla eşq macərəlarından, məktəb həyatından bəhs edir. Içində qəhramanlıq və fantastika ünsürləri daşıyan shoujo manqalar da vardır və buna ən böyük örnək çoxumuzun biləcəyi “bishoujo senshi sailor moon” (ay savaşçısı) manqasıdır.

məndən təsirlənib yaradılanlara sözüm var: buralar mənim tretoriyamdı!

Shounen (yap; gənc oğlan) : Əsasən yeniyetmə oğlanları hədəfləyir. Içində qəhramanlıq, bir az fantastika və çox zamanda hər hansı bir idman növü ünsürləri ehtiva edir. Məs: Ao no exorcist, Captain Tsubasa

Josei (yap: qadın).  18 yaşından böyük qadınların marağını çəkəcək daha ciddi manqalardır. Kişi versiyası isə “seinen” adlanır.

Manqa növlərinin çoxu tərkibi haqqında ümumi məlumat edən bir kəlimədən ibarətdir və hər dilə tərcümə edilir. Edilməyənlər isə bunlardır:

Mecha- gələcək zaman, robotlar döyüş və silahlar.

Doujinshi: manqakaların (manqa yazarları) öz hesablarına çıxardıqları manqalar.

Ecchi: yüngül dərəcədə təhrik edici ünsürlər işlədilən manqalar.

Harem: əsərin qəhramanın əkscinsinin çox olduğu manqalar.

Shoujo-ai: yüngül dərəcədə qadın homoseksuallığı ehtiva edən manqalar.Shounen-ai : yüngül dərəcədə kişi homoseksuallıq ehtiva edən manqalar. (yap: ai- sevgi)

Yuri: qadın homoseksuallığı. Yaoi: kişi homoseksuallığı. Yaoi haqqındakı bir maraqlı nüans isə, gözlənilənin əksinə daha çox qadın oxuyucuya sahib olması və Yaponiyada və digər ölkələrdə bir çox qadın fan klublarının olmasıdır.   

gəl, sadəcə obraz olmaları bəs deyilmiş kimi, bir də öz həmcinlərindən xoşlanan

super yaraşıqlı, ağıllı və seksi oğlanları izləyək. ruhi xəstə mazoxistlərik çünki...

Manqalarının spesifik xüsusiyyətlərindən hesab edilən uzun ayaqlar və iri gözləri isə, heç də yapon xalqının komplekslərindən qaynaqlanmır. Çin mədəniyyəti ilə sıx bağlı olan Yaponiyada manqaların tarixi 1700-ci illərə qədər gedir. O zamanlar, sadəcə dini(budizm) hekayələrin rəsm edildiyi üçün kağızlar olan manqaların müasir dövrümüzdəki manqalara çevrilməsi birinci dünya müharibəsin sonlandıqdan sonra başlamışdır. O zamanlar, Amerika komikslərin Yaponiyada çap edilməsi və Disney cizgi filmlərinin dolaylı təsiri ilə yapon manqa qəhramanları uzun ayaqlı və iri gözlü təsvir edilməyə başlamışdır. Müasir manqalarda isə, bunlar əsas şərt deyil artıq. 

Manqalar eyni zamanda güclü ticari vasitədir. Həm öz ölkəsində, həm də təlif haqqı nədəni ilə bir çox ölkədə satılaraq, milyonlarla dollar həcmində gəlir gətirir. Eyni zamanda, manqalar əsasında çəkilmiş animelər, “live action” adlanan filmlər və  məşhur manqa qəhramanlarının şəkilləri olan əşyalar sayəsində bu gəlir böyüyür.  Bütün bunlardan əlavə, manqalar yapon xalqına və digər ölkələrdəki oxuyucularına da mənfi-müsbət mənada təsir edir ki, bunun haqqında növbəti yazılarımın birində danışacam.

kissu kissu  ジャミーラ